In mijn vorige blog schreef over genderneutraal[1]. Ik heb ontdekt dat ik nog méér ben. Ik ben niet alleen genderneutraal, ik ben ook nog relatieneutraal. En ik wil graag uitleggen hoe ik daarachter ben gekomen.
Wij mensen willen graag duidelijkheid en daarom voorzien we alles van een label. Zo kennen we in de relatiesfeer monogamie, polyamorie, vriendschap, etc. Hoe je iets bestempelt is belangrijk omdat dit gevolgen heeft voor het verwachtingspatroon dat de maatschappij – en dus jijzelf en de mensen om je heen – ervan heeft. Als iemand je geliefde wordt bijvoorbeeld, verwacht jij/men dat jullie samen veel tijd gaan doorbrengen en dat jullie je naar de buitenwereld toe profileren als elkaars partner. Sterker nog: de gangbare verwachting is dat jullie monogaam zullen zijn, omdat dat de heersende norm is in deze maatschappij.
Maar ja, de verbinding die je hebt met iemand valt lang niet altijd binnen een van de hokjes die we ervoor gemaakt hebben. Zo kan je met sommige vrienden voelen dat het contact intenser is dan een gewone vriendschap, al heb je daar geen woord voor.
In hokjes plaatsen en daar een etiket opplakken is een noodzakelijke eigenschap van onze persoonlijkheid. Het helpt ons om niet overspoeld te raken door alles wat op ons afkomt. Door te filteren, te selecteren en te catalogiseren kunnen we onszelf en de wereld om ons heen duiden. Niets mis mee, als we er maar zicht op houden dat die hokjes slechts hulpmiddelen zijn. De werkelijkheid is altijd groter. Wij zijn niet onze hokjes. Immers, de kaart is niet het gebied.[2] Hokjes worden gevangenissen en labels de sleutels op de celdeuren als we het zicht hierop verliezen.
Ik las over het onderscheid tussen polyamorie, het label voor een ethische non-monogamie relatie,[3] en relatie-anarchie, het label voor een relatievorm waarbij alle hiërarchie wegvalt in de connecties die je hebt met anderen. En toen ging het belletje bij mij rinkelen. Bij relatie-anarchie gaat het namelijk zuiver om de verbinding die je ervaart met de ander. Er is geen hiërarchie in relaties. Iedere persoon is mijn aandacht en tijd waard, of ik nu een seksuele, een romantische, een client- of een andere relatie met hen heb. Het is niet omdat ik met iemand naar bed ga of omdat die persoon mijn partner is dat die meer aanspraak op mijn liefde kan maken dan mijn broer of een goede vriend waarmee ik al jarenlang fijne momenten beleef. Houden van iemand kan niet gevangen worden niet binnen een hokje ‘relatie’. Liefde is een rivier die altijd stroomt.
Ik moet hierbij denken aan een uitspraak van Meister Eckhart:[4]
Het belangrijkste werk in mijn leven is het werk dat ik nu doe. De belangrijkste mens in mijn leven is de mens die nu bij mij is. Het belangrijkste moment in mijn leven is dit moment.
Ik herkende deze manier van in het leven staan als de mijne. Ik voel me er helemaal in thuis. Alleen is het woord anarchie wat te zwaar voor mij. Ik noem mezelf liever relatieneutraal.
Genderneutraal en relatieneutraal – ja, dat voelt goed en vrij[5]. Dat is in overeenstemming met de kijk die mijn hart op het leven heeft: open, grenzeloos, niet-oordelend, vol liefde. Ik ben heel dankbaar dat ik zoveel dierbare mensen om me heen heb, die heel dicht bij mij staan, ieder op hun eigen manier. Het woord vriend doet geen recht aan diepte van de verbinding die ik met hen voel. Daarom noem ik hen liever mijn familie, mijn bonusfamilie. En ik besef nu dat ik daar alleen maar mee wil zeggen hoeveel ik van hen houd!
[1] Zie Nathalie Cardinaels (2019) Ik hou van jou en jou en jou. Ik citeer haar vrij in deze blog.
[2] Een bekende uitspraak uit NLP.
[3] Een ethische non-monogame relatie is een relatievorm waarbij je niet kiest voor één relatie, maar met medeweten en instemming van je partner opteert voor een open relatie, swingen of polyamorie. Een onethische non-monogame relatie is een relatievorm waar dit stiekem gebeurt. We noemen dat ook wel ontrouw of vreemdgaan.
[4] Meister Eckhart (ca. 1260-1328), mysticus en theoloog.
[5] En ik ben me van bewust dat ook ‘neutraal’ een woord is dat zomaar inde hoofden van mensen een label voor het volgende hokje kan worden.